MUHTEŞEM BİR 2018 SİZİN OLSUN!!
Image is from: http://www.florida-palm-trees.com
Palmiyelere olan ilgim bahçeli eve çıktığımda başlamıştı. Bahçeli evi Ankara'da aldık. Ankara'da ikamet etmekteyiz. Daha önce müstakil bir evin bahçesinde güzel güzel ağaçlar yetiştirmeyi aklımın ucundan bile geçirmediğim için bahçeli evimize geçince ağaçlar, çicekler, hububat gibi şeyler yetiştirmek çok ilginç gelmeye başladı.
Daha sonra Kayısı dik, elma dik, erik dik, gül dik derken, bir gün bir palmiye gördüm biryerde sonra 1 milisaniye içinde kendi kendime dedim ki " Oğlum aklına başında al sen Ankaradasın... Olur mu hiç öyle şey diye". Ama için için o vurucu deneysel çalışmayı yapmayı o kadar çok arzuluyordum ki. Evimin bahçesinde bir palmiye yetiştirmek bir anda en büyük isteğe dönüştü (Erkekler böyle işte.. Çocuk gibi kafaya bir şeyi taktıklarında ne kadar saçma da olsa onu yapmak isterler).
Sonra koyuldum palmiyeleri araştırmaya, nedir bunlar?, gerçekten nasıl yetiştirilir?, gerçekten nerelerde yetişir? İnternetten epey bir bilgi öğrendim. Şimdi özetle sizlerle bu bilgileri paylaşmak istiyorum.
PALMİYELER:
Aslında palmiyelere hem ot hem de ağaç bile diyebiliriz. Palmiyegiller familyasından, tropik ve alt-tropik iklimlerde yetişebilen bir bitki türüdür. Tek çeneklilerdendir. Yani tohumunun etrafını bir meyve sarar. Çimlenmeye başladığında da bu tohumdan (meyvenin içinden) bir adet yaprak çıkar ve bu yaprak büyür, bitkiyi oluşturur. Palmiyeler haricindeki bildiğim kadarıyla diğer tüm tek çenekliler bildiğini OT!
Hadi şimdi madde madde özetleyerek palmiyelere bakalım:
- Buraya dikkat!! 3000 çeşitten fazla Palmiye türü vardır.
- Palmiyeler yarı-değerli ve değerli ağaç türleri arasına girmektedir.
- Palmiye ağaçlarının bir çoğu 10-15 m kadar büyüyebilirken, bazı palmiyeler 50-60 büyüyebilirler.
- Palmiyeler çok uzun ömürlüdür. Çoğu zaman sizden daha uzun yaşarlar.
- Eğer Palmiyelerin tam ortasından çıkan ve açılmamış yaprak zarar görürse o palmiye ölür.
Image is from: http://www.palmtreesportcharlotte.com
- Hurma bir palmiyedir.
- Hindistan Cevizi bir palmiyedir.
- Ananas bir palmiye değildir. Keza muz da öyle.
- Hurma ve Hindistan Cevizi haricindeki bazı palmiyelerin de meyveleri yenebilir, ama hangisi olduğunu iyi bilmemiz gerekir.
- Eski Mısırlılar ve Asurlular gibi eski uygarlıklar için Palmiyeler oldukça önemli ve çoğu zaman kutsaldır.
Image is from: http://justfunfacts.com - Palmiyeler 80 milyon yıldır yer yüzünde bulunmaktadır.
- Palmiye yağı en çok tercih edilen yağlardandır. Lakin hala bilim çevresinde zararlı olup olmadığı tartışılmaktadır.
- Palmiyeler yalnızca tuzlu topraklarda denizin yanında yetişir diye birşey yoktur. Her yerde yetişebiliyorlar.
- İngilizcede "Hardy Palms" ifadesi bir palmiyenin sıcağa, soğuğa, kuraklığa, neme, tuza vb. ne kadar dayanıklı olabileceğini gösteren bir ifadedir.
- "Cold Hardy" Palms soğuğa dayanıklı palmiyeler anlamına gelir ve daha önceki postlarımın birinde anlattığım "cold hardiness zone"lara göre farklı farklı nem ve sıcaklıklarda yetişen çok çeşitli palmiyeler vardır.
Hurma Palmiyesi, (Image is from: wikipedia.com)
- Soğuğa dayanıklı Palmiyelerden en bilinenlerinden birisi "Washingtonia Filifera- Meksika Çöl Palmiyesidir".
- Yazlık yerlere gittiğimizde ya da fotoğraflarda veyahutta ülkemizin belli kesimlerinde görüp aşina olduğumuz palmiye
çeşiti ya Washingtonia Filifera ya da Washingtonia Robusta'dır. - Washingtonia Filifera, çok nemli olmayan iklimlerde -9,8 C'ye kadar ölmeden kalabilir. Koruma olursa daha da düşük sıcaklıklara kadar inebilir.
- Soğuğa dayanıklı palmiyelerden ülkemizde en soğuk yerlerde rahatlıkla yetiştirileni Thracycarpus Fortunei-Çin Yelpaze Palmiyesidir. Bu palmiye üzerine don da çökse, kar da yağsa -15 ila -20 C'lere kadar rahatlıkla dayanabilir. Ancak çok yavaş büyür.
Washingtonia Filiferalar kendilerine has etekleri ile... (Image is from : https://i.pinimg.com) - Needle Palm Tree denilen palmiye, -20,5 C'ye kadar yetiştirilebilir.
- Palmiyelerin bir çoğu hiç su istemez ama güneşe bayılırlar. Örneğin Washingtonia Filifera'yı 1 sene boyunca sulamasanız bile suyu aramaz.
VIDEO: Kar yağışı altında hiç de canı sıkılmayan Needle Palm :)
- Soğuğa dayanıklı palmiyelerin de belli oranda korunmaya ihtiyaçları olabilir.
- Sıklıkla yapılan uygulama palmiyenin en kötü yapraklarını kesmek, bütün gövdeyi çuval beziyle sarmaktır.
- Çuval beziyle sardıktan sonra bir de üzerine patlatmalı naylonlardan sarılır ve donların geçmesi beklenir.
- Bazen de bir sera içine alınabilir.
- Palmiyeler için satılan deepfreeze'li fısfıslar bulunmaktadır.
- Palmiyeler yılda 2 kere gübrelenir. Bahar başında ve sonbahar sonunda.
- Palmiyeler için en iyi gübre NPK 15, 15, 15 yavaş salınımlı gübredir.
- Palmişler potasyuma bayılırlar. Çok severler.
- Kökleri çok derine inmez, kökleri yüzlerce küçük solucana benzer. Hemen hepsi hafif kumlu toprakları sever.
Deli bağlar gibi bağlanarak donlardan korunmaya çalışılan bir palmiş... (Image is from: https://bloximages.newyork1.vip.townnews.com)
Palmiyeleri eğer yetiştirebiliyorsanız yetiştirin derim. İnanılmaz güzeller ve insanın ilgilenebileceği harika bir hobiye dönüşüyorlar.
İki washingtonia filifera palmiyemden biri size selam gönderiyor
KENDİNİZE İYİ BAKIN GÖRÜŞÜRÜZ.