Yazdığım bilimkurgu öykü ve romanlarının gerçekçi bir zemine oturması için, gelecek hakkında öngörüler yapan fütüristleri yakından takip ediyorum. Kendisini fütürist olarak tanımlayan çok sayıda yazar olmasına rağmen geleceğin nasıl şekilleneceği hakkında inandırıcı öngörüler yapabilen fütüristlerin sayısı bir elin parmaklarını geçmiyor. Daha önce Alvin Toffler ve kitapları hakkında Alvin Toffler ve Bilgi Çağı isimli yazıyı yazmıştım. Bugünkü yazımda fütürist Raymond Kurzweil ve onun gelecek vizyonundan söz etmek istiyorum.
Kurzweil 1948 doğumlu ABD'li bir bilgisayar mühendisi, yazar ve gelecekbilimci. El yazısı okuma ve ses tanıma alanlarında buluşları olan bir mucit. Halen Google'da başmühendis olarak çalışıyor.
Raymond Kurzweil'in gelecek hakkındaki öngörülerini içeren kitapları teknolojiyle ve geleceğin nasıl şekilleneceğiyle ilgilenen insanlar tarafından çok okunuyor. Kitaplarının tam listesi aşağıda yer alıyor. Türkçe'ye çevrilmiş kitaplarının Türkçe isimlerini parantez içinde belirttim.
- The age of intelligent machines (1990)
- The age of spritual machines (1999)
- Singularity is near (2005) (İnsanlık 2.0)
- Transcend: Nine steps to living well forever (2010)
- How to create a mind (2012) (Bir Zihin Yaratmak)
Bu yazıda Kurzweil'in İnsanlık 2.0 kitabında sergilenen fikirlerinin üzerinde durmak istiyorum. Kitabın temel iddiası halihazırda çocuk, genç ya da erken orta yaşlarda olan birçok insanın yaşarken görebileceği bir tarih olan 2045 yılında, insan ve makinenin birleşeceği, tekilleşeceği yönünde. Kitabın orijinal ismi de bu iddiadan kaynaklanıyor. İnsan ile makinenin birleşmesi bir anlamda yapay zeka ile insan bilincinin birleşmesini ifade ediyor.
Kurzweil insanla makinenin kaynaşması ve ortalama yaşam süresinin radikal bir biçimde artması gibi cüretkar iddialarını teknolojideki gelişimin hızına dayandırıyor. Kurzweil'e göre teknoloji aritmetik değil, geometrik bir biçimde gelişiyor. Buna örnek olarak bilgisayarların işlemci hızlarının ve hafıza kapasitelerinin, DNA araştırmalarının yıllar itibariyle gelişimini veriyor.
Moore kanunu olarak da bilinen bilgisayar işlemci hızlarının her 18 ayda 2'ye katlanması olgusunun, iletişim, sağlık, bilişim, biyoloji alanlarında gerçekleşen geometrik gelişimin sadece bir örneği olduğunu ifade ediyor Kurzweil. Ayrıca Moore kanununun 1980'li yıllardan itibaren işlemci hızlarının 18 değil 12 ayda bir ikiye katlanması olarak ele alınmasını -elindeki geçmiş verilere dayanarak - öneriyor.
Bilgisayarların gelişim tarihinin bir özeti sayılabilecek olan aşağıdaki grafik 1000 USD'ye alınabilen bir bilgisayarın saniyede kaç işlem yaptığını yıllar itibarıyla gösteriyor. Grafiğin daha iyi anlaşılması için ölçeğinin logaritmik olduğuna dikkat çekmekte fayda var, yıllar ilerledikçe aynı parayla satın alınabilen işlemci gücü katlanarak artıyor. Kurzweil'e göre 2028 yılında 1000 dolara satın alınacak bir bilgisayar insan beyni kadar işlem yapabilme kapasitesine sahip olacak.
İnsanlık 2.0 isimli kitapta, bilişim teknolojisindeki hızlı gelişimin yanı sıra, nanoteknolojide, gen teknolojilerinde ve beyin araştırmalarında gerçekleşen gelişmeler ele alınıyor. Bu teknolojilerde de bilişime benzer biçimde geometrik hızda gelişmeler gerçekleştiği anlatılıyor.
Kurzweil'in tarihin tekerleğinin yıllar ilerledikçe hızlanarak döndüğüne dair fikirlerini ikna edici örnekler eşliğinde açıkladığı İnsanlık 2.0 kitabını okumanızı hararetle tavsiye ederim.