Tuvaletlerin Efendisi : Taharet Kardeşliği
Kendime gönül rahatlığı ile zaman ayırabildiğim, dertsiz tasasız tüm olumsuz düşüncelerden soyutlandığım ender yerlerin başında tuvalet gelir. Aslında ilk cümleyi okuduğunuzda içinizden veya dışınızdan dillendirdiğiniz gibi iğrenç veya mide bulandırıcı değil bu durum. Emin olun ! Belki siz de benim gibi düşünenlerden biri olmanıza rağmen yıllardır bunun farkında değilsiniz yada farkında olmanıza rağmen bunu açıkça söylemekten utandınız. Lakin utanmayın ve şunu bilin ki güzel bir tuvalet gibi insanı rahatlatan bir şey olamaz.
Yazdığım bu satırlar ilk yazı denemem olmasına rağmen, çekinmeden ve sıkılmadan yazmak istediğim ilk konu bu oldu. Çocukluğumda defalarca dayak yememe neden olan, üniversite sınavını kazanmamı sağlayan, okuma alışkanlığımı edindiğim, sesimin iğrençliğine rağmen komşulardan utanmadan şarkı söyleyerek kendime sosyal güven aşıladığım yerdi tuvalet. Hatta hiç unutmam, üniversite sınavına hazırlandığım zamanlarda, hiç anlamadığım analitik geometri sorularını 2 saatlik tuvalet maceramın akabinde çözmenin sevinciyle bir yandan üstümü başımı toplama çalışırken bir yandan da eureka eureka nidalarını atarken kendimi banyo fayanslarının üstünde bulmuştum. Ayaklarım o kadar uyuşmuştu ki, yerden kalmak için dakikalarca uğraşmama rağmen kıçımı o buz gibi fayanstan kaldıramamıştım. İşte bu kadar kaybederdim kendimi tuvalette. Bitmez dediğim onlarca kitabı da bu uyuşuklar içinde bitirdim.
Yıllardır süre gelen bu halim hiç bir zaman bana anormal gelmedi. Pek çok ortamda da bunları konuşmaktan çekinmedim. İnsanların '' abi anlatılır mı bu '' veya '' iğrençsin'' sözlerine rağmen inceden inceye onların da benzer şeyler yaptıklarını hatta tuvalet muhabbetlerinin felsefi boyutlara geçtiğine bile şahit oldum. Romalılar döneminde tuvalet , İslamiyette tuvalet, Avrupa'da tuvalet, Alafranga - Alaturka tuvalet, taharet musluğu gibi pek çok nokta bu muhabbetlerin temelini oluşturuyordu.
Örneğin Romalılar tuvaletlerini toplu şekilde alaturka ile alafranga karımı bir tuvaletlerde giderirler önlerinden akan temiz su ile de temizlenirlermiş.
Yine 19 Kasım Dünya Tuvalet günü olarak ilan edilerek, dünya üzerinde tuvaletin önemi ve tuvalet kullanamayan fakir ülkeler için yardım toplanırmış. Tuvalet özü itibariyle bireysel ve toplumsal olarak hayatımızda önemli bir yer teşkil etmektedir.
Ama bu yazıyı yazmamdaki en büyük etken ise son zamanlarda ise etrafımda dönem en önemli tuvalet tartışması olan hangi tuvalet daha kullanışlı sorusuydu. Tartışma aslında ilk yurt dışı gezimde başıma gelen bir hadise ile şekillendi. Balayı için vizesiz gidilecek ülkelere bakıyordum. Aklıma gelen ilk düşünce gideceğim yerin yemeklerinin nasıl olduğu ve illiyet bağı sonucu tuvalet sorusuydu. Avrupa'nın pek çok ülkesinde alafranga tuvalet kullanılmasına rağmen taharet musluğunun olmadığını biliyordum. Taharet musluğunun alafranga tuvaletler için mükemmel bir gereksinim olduğu gerçeği karşısında bu benim için bir sorundu.
Yıllar önce Alman bir arkadaşım tuvalette taharet musluğunu gördüğünde bunun ne olduğunu bana sormuştu. Kendisine amacını anlattığımda biraz şaşırmıştı. Aynı akşam yenilen acılı lahmacun ve çiğ köftenin ardından ertesi gün girdiği tuvaletten yüzünden gülücükler ile çıktığında kendisine ne olduğu sordum. Bana '' taharet musluğunun amacını şimdi daha iyi anladım, siz Türkler gerçekten akıllısınız '' demişti. Konunun detaylarına girmeden kendisine '' öyle'' dedim.
Neyse, sonunda balayı için Beyrut'a gitmeye karar verdik. Aklımda nüfusunun %60'ından fazlasının Müslüman olduğu bir ülkede alafranga tuvaletlerin taharet musluğuna sahip olacağı, en kötü alaturka bir tuvalet bulabileceğim idi. Türkiye'den çıkarken sorunsuz olan sindirim sistemim Beyrut'a indiğimde jet hızıyla çalışmaya başladı. Aklımda otele gittiğimde evimdeki gibi tertemiz bir tuvaletle karşılaşmaktı.
Aynı Trainspotting filmindeki Ewan McGregor'ın hayallerini kurduğu tuvalet canlandı gözümde. Resepsiyon işlemlerini hızla tamamladıktan sonra odama çıktığımda taharet olmayan bir alafranga tuvalette karşılaştım. Tüm hayal kırıklığına rağmen işimi bitirdiğimde elim istemsiz olarak taharet musluğuna gitti. Bir anda yaşadığım hayal kırıklığını hatırlarken elime banyoda kullandığımız duş ahizesi tarzında küçük bir ahize geldi. Yaşadığım şaşkınlıkla bu zamazingonun ne işe yaradığını düşünmeye başladım. Aklıma taharete alternatif olarak yapılmış olabileceği geldi. Her ne kadar kullanımı beklediğim kadar pratik çıkmasa da işimi görmesi kısmen beni mutlu etti. Balayında tanıştığımız Lübnanlı bir kişiden taharet olarak kullandığım zamazingonun asıl görevinin klozet ve banyo temizliği için kullanıldığını öğrendiğimde ise hiç bozuntuya vermeden muhabbete devam ettim. Aslında o zamazingonun asıl amacı olan temizlikten farklı bir misyon için kullanılmamış olması beni rahatlatmıştı.
Yaşanılan olayın ardından arkadaşlara anlatılan bu anı alafranga tuvaletin mi yoksa alaturka tuvaletin mi daha kullanışlı olduğu tartışmasını başlatmış oldu. Tartışma her geçen gün yeni olumlu ve olumsuz karşılaştırmalar ile devam etmekte. Halen devam eden bu tartışmada sizce hangisi ?