źródło

Koniec roku zbliża się nieubłaganie, a zatem nadszedł czas na kolejny raport o stanie powietrza w Polsce. Po ostatnich opadach śniegu na północy i wschodzie kraju możemy obecnie doświadczyć wyżu oraz "ciepłych" mas powietrza w środkowej Europie, a to dzięki pomocy wiatrów sprzyja powietrzu lepszej jakości.

Wiejący wiatr bardzo korzystnie wpływa na jakość powietrza w sezonie zimowym, nawet pomimo spalania paliw stałych w domowych piecach, silne wiatry zapewniają właściwą cyrkulację mas powietrza dzięki czemu nie dusimy się w kancerogennym smogu. Taki stan ma potrwać do Nowego Roku w całej Polsce, możemy zatem przez jeszcze przez jakis czas swobodnie oddychać bez zaciągania się gryzącym dymem.

Modele meteorologiczne przewidują pogorszenie aury w połowie przyszłego tygodnia i wtedy też możemy spodziewać się wyższego stężenia szkodliwego pyłu PM 2.5. Oczywiście wszystko zależy od intensywności wiatru oraz kilku innych czynników. Przypomnijmy zatem jakie warunki atmosferyczne sprzyjają powstawaniu smogu.

Jakie czynniki pogodowe wpływają na powstanie smogu? Ważny aspekt tego zjawiska wyjaśnia Wojciech Raszyński:

Podczas wyżowej pogody dymy i pyły zamiast płynąć do góry, rozprzestrzeniają się poziomo oraz do dołu i utrzymują się przy powierzchni ziemi. Tam gdzie kończy się warstwa zanieczyszczeń, zaczyna się warstwa inwersyjna, czyli termiczna warstwa hamująca. - Nad warstwą zanieczyszczeń jest warstwa inwersyjna, która jest jak „czapa”- zatrzymuje pyły, które się nie mogą rozprzestrzeniać do góry, tylko mogą rozprzestrzeniać się w kierunku poziomym; jeżeli nie ma wiatru, to pyły stoją w miejscu. [2]

• Niska temperatura
• Wzmożone spalanie paliw stałych w domowych kotłach
• Brak wiatru - zaburzona cyrkulacja powietrza
• Zjawisko inwersji - warstwa cieplejszego powietrza, która hamuje zanieczyszczenia w dolnych warstwach przy braku ruchu powietrza

A zatem nawet wyżowa pogoda nie gwarantuje dobrego powietrza. Kluczowym czynnikiem jest wiatr - bez właściwej cyrkulacji mas powietrza nie możemy oczekiwać świeżego powietrza w czasie sezonu grzewczego.

źródła emisji pyłu zawieszonego w Polsce

Jakość powietrza w polskich miastach

Oto wskaźniki jakości powietrza w wybranych miastach 30 grudnia 2018, tradycyjnie najlepsze powietrze jest na północy kraju, choć mieszkańcy terenów zachodnich również nie mają powodów do narzekań. Generalnie sytuacja jest dobra, nie ma przeciwwskazań do aktywności pod gołym niebem - może poza wybranymi miejscami na Górnym Śląsku i w Świętokrzyskim.

Jakość powietrza w wybranych miastach:

Gdańsk

• PM 2.5
  44 %
  11 µg/m³

Szczecin

• PM 2.5
  8 %
  2 µg/m³

Olsztyn

• PM 2.5
  120 %
  30 µg/m³

Warszawa

• PM 2.5
  86 %
  22 µg/m³

Poznań

• PM 2.5
  16 %
  4 µg/m³

Wrocław

• PM 2.5
  21 %
  5 µg/m³

Lublin

• PM 2.5
  123 %
  31 µg/m³

Kielce

Według oficjalnych pomiarów Kielce są dzisiaj najbardziej zanieczyszczonym miastem w Polsce - przekroczenie normy pyłu zawieszonego PM 2.5 o prawie 500% stanowi realne zagrożenie dla zdrowia, przybywanie na zewnątrz w takich warunkach jest bardzo niebezpieczne dla ludzkiego organizmu, ukryj się dzisiaj w piwnicy jeśli mieszkasz w Kielcach!

• PM 2.5
  472 %
  118 µg/m³

źródło

Sławków

Według pomiarów czujników Sławków to najbardziej zanieczyszczone miasto na Śląsku w dniu dzisiejszym, ponad 420% normy pyłu zawieszonego w powietrzu nad miastem stanowi bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia, spacery na zewnątrz nie są zalecane.

• PM 2.5
  427 %
  107 µg/m³

Katowice

• PM 2.5
  132 %
  33 µg/m³

Gliwice

• PM 2.5
  319 %
  80 µg/m³

Kraków

• PM 2.5
  92 %
  23 µg/m³

Jak widać pomimo sprzyjających warunków pogodowych są regiony w których jakość powietrza nadal przekracza dopuszczalne normy. Z dzisiejszych pomiarów wynika, że najgorsze powietrze jest na Górnym Śląsku - wysoka gęstość zaludnienia oraz przestarzałe systemy grzewcze sprzyjają kumulacji pyłów zawieszonych w niektórych miastach nawet w dobrych warunkach pogodowych. Jak zwykle to właśnie czynnik ludzki stanowi najsłabsze ogniwo. Miejmy jednak nadzieję, że obecna sytuacja utrzyma się jak najdłuższej. Stosunkowo ciepły i wietrzny styczeń - a takie prognozy są prawdopodobne - mógłby zminimalizować szkodliwe skutki sezonu grzewczego i poprawić zarazem stan naszego zdrowia.