Zastanawiałaś/eś się kiedyś jak wygląda kuchnia, łazienka, pokój w domu osoby niepełnosprawnej?
Jakie wymogi muszą być spełnione aby korzystanie z tych pomieszczeń dawało satysfakcję samodzielności, bezpieczeństwa a zarazem było miło i przytulnie?
W tym poście przedstawię Ci jak powinno to wszystko wyglądać.
Na wstępie pragnę zaznaczyć, że pod uwagę bierzemy osoby niepełnosprawne poruszające się na wózku inwalidzkim.
Poznasz zasady dotyczące:
- Zasięgu powierzchni manewrowych
- Podstawowe wymiary ciągów komunikacyjnych, które powinny zostać spełnione
- Wiedzę na temat drzwi
- Jak powinna zostać zaprojektowana lub przerobiona pod takie osoby kuchnia oraz łazienka.
Może brzmi to strasznie, natomiast jak trochę się w tym trochę posiedzi, sprawia to przyjemność.
Jako studentka terapii zajęciowej doskonale wiem, jak praca terapeuty wspólnie z architektem potrafi pomóc osobie niepełnosprawnej.
Osoby na wózku inwalidzkim, o ile jest to możliwe, pragną być jak najbardziej samodzielne. Nie chcą być ciągle uzależnieni od rodziny, bliskich czy znajomych do czynności takich jak: podanie szklanki z górnej szafki, przełożenie garnka pełnego zupy z blatu na kuchenkę po drugiej stronie kuchni, pomocy wejścia pod prysznic, czy setki innych.
Mieszkania możemy od nowości budować pod osoby poruszające się na wózku inwalidzkim lub przebudować je w danym okresie życia. Z tak wybudowanej czy przerobionej kuchni, łazienki mogą korzystać zarówno osoby chore jak i zdrowe, z tym, że dajemy możliwość większej samodzielności osobie niepełnosprawnej.
Nie jestem z zawodu architektem, natomiast taką wiedzę posiadam. Oddałam kilka...naście projektów mieszkań w swoim życiu :)
Projekt jednego pomieszczenia, załóżmy, że jest to łazienka zawiera:
-1 rzut od góry + 4rzuty każdej z bocznych ścian projektu przed przebudową
-1 rzut od góry + 4rzuty każdej z bocznych ścian projektu po przebudowie
MINIMUM 10 kartek. Każda dodatkowa ściana to kolejny rzut.
Dla potwierdzenia, wykopane zdjęcia. Ostatnie poprawki w warunkach bojowych, przed oddaniem jednego z projektów:
Przejdźmy do rzeczy...
- Bramy i furtki otwierają się do wewnątrz działki
- Furtki i bramki prowadzące na posesję o wymiarach od 90 do 110 cm. Im dłuższe skrzydło zakupimy, tym trudniej taką bramkę otworzyć.
- Zaleca się, aby bramki, furtki otwierały się do 110 stopni.
- Wysokość wycieraczki, kratki nie powinna przekraczać 2 cm.
- Dojścia do pochylni, drzwi utwardzone z minimalną długością 150 cm.
- DESKA ma za zadanie zabezpieczyć dolną część drzwi przed ewentualnym uderzeniem podnóżkiem wózka.
- UCHWYT znacznie pomaga osobie poruszającej się na wózku inwalidzkim otworzyć drzwi.
- Powierzchnia antypoślizgowa.
- Minimalna szerokość drzwi - 90 cm.
- W przypadku drzwi dwuskrzydłowych, minimalna szerokość jednego skrzydła nie mniejsza niż 90 cm.
- Minimalna szerokość wiatrołapu/przedsionka 150 cm
- Minimalna długość wiatrołapu/przedsionka 150 cm
- Kuchnia powinna znajdować się blisko wejścia do domu/mieszkania.
- Najczęściej spotykane kształty pomieszczeń kuchennych to plan o kształcie prostokąta lub kwadratu.
- Podłogi mają być gładkie, pozbawione progów, chodniczków, dywanów
- Obowiązkowo zachowana powierzchnia manewrowa o powierzchni koła, średnica min 150 cm. (podane wyżej)
- Wysokość uchwytu/klamki nie powinna przekraczać 120 cm od poziomu podłogi.
- Minimalna powierzchnia dostępu do ona to 120x80 cm wolnej przestrzeni przed oknem.
- Kształty litery L, I, II, U, C
- Najlepsze ułożenie blatów to tzw narożnikowe - C, L, U
- Nie za bardzo, rzadko spotykane - I, II
- Rozstawienie urządzeń kuchennych powinno przebiegać według przyjętego schematu: składowanie-mycie-przygotowanie-gotowanie.
- Chłodziarka najbliżej wejścia, następnie zlewozmywak, później miejsce do gotowania.
- Linia ciągu kuchennego bez załamań i występów. Umożliwia swobodne przesuwanie ciężkich naczyń.
- W miejscu przygotowania posiłku, pod blatem powinna być wolna przestrzeń. Nie powinny znajdować się szafki, ułatwi to swobodne wjechanie wózkiem pod blat.
- Optymalna wysokość blatu roboczego to 80-85 cm od poziomu posadzki.
- Głębokość blatu roboczego 55-60 cm
- Minimalna długość ciągu roboczego to ok 300 cm
- Boki blatów powinny być zaokrąglone.
- Wysokość nie powinna przekroczyć 87 cm
- Głębokość powinna wynosić minimum 50 cm
- Dolna część szafek na kółkach, co umożliwia łatwe wysuwanie.
- Dolna krawędź szafek kuchennych cofnięta o ok 15 cm od lica szafki, na wysokość ok 30-40 cm. Dzięki temu uzyskujemy możliwość podjazdu do szafki osoby na wózku. Podnóżek i stopy schowają się pod szafkę.
Istnieje alternatywa dla dolnych szafek:
Wysuwane szafki typu Cargo
Szafki z koszami lub półkami obrotowymi (przydatne w strefie narożnikowej)
Drzwiczki szafek otwierane do 110-180 stopni
Szuflady mocowane na prowadnicach rolkowych z blokadą, która uniemożliwi wypadnięcie szuflady.
Krawędzie nie za mocno wystające poza lico szafki
- Na wysokości 70-100 cm od podłogi. Na tej wysokości umieszczamy produkty żywnościowe, używane przez nas najczęściej.
- Głębokość szafek znacznie ograniczamy. Nie bardziej niż do 32 cm
- Możemy zastosować prowadnice, które umożliwią nam opuszczenie takiej szafki niżej, aby jeszcze łatwiej po coś sięgnąć.
- Powinna znajdować się na niewielkim cokole
- Nie preferuje się chłodziarko-zamrażarki. (Osobno lodówka, osobno zamrażarka)
- Drzwiczki otwierające się w kierunku nieutrudniającym manewrowaniu wózkiem.
- Wysokość lodówki 120 cm
- Głębokość lodówki 50-60 cm
- Wolne pole płaszczyzny odstawczej z każdej strony - minimum 40 cm (Pozwoli na przesunięcie czegoś na bok, ciężkich naczyń etc.)
- Bateria kuchenna jednouchwytowa.
- Zmywarka nie niżej niż 40 cm od poziomu posadzki
- Wolne pole płaszczyzny odstawczej z każdej strony - minimum 40 cm.
- Piekarnik może znajdować się bezpośrednio pod płyta kuchenną lub może być wbudowany na wysokości nieprzekraczającej 60 cm od poziomu posadzki.
- Okap kuchenny na wysokości łatwej obsługi.
- Powierzchnia antypoślizgowa
- Obowiązkowa powierzchnia manewrowa dla wózka, o powierzchni koła, o średnicy 150 cm.
- Płyta elektryczna
- Kontakty i włączniki elektryczne do sprzętu kuchennego na ścianach ok 10 cm od powierzchni blatu kuchennego lub specjalne panele elektryczne.
- Przedmioty szklane i ceramiczne na dolnych półkach.
- Poręcze w łazience umieszczamy obok umywalki, obok misy WC, pod prysznicem. Ich zadaniem jest pomoc przy przesiadaniu się z wózka na toaletę i odwrotnie, siadanie na krzesełko pod prysznicem, odsunięcie się, przytrzymanie etc.
- Wysokość poręczy to 70-85 cm
Wyróżniamy: - Poręcz prostą
- Poręcz kątową krótką
- Poręcz kątową długą (prawa, lewa)
- Poręcz uchylną
- Poręcz podłogową uchylną (Świetna alternatywa w czasie, kiedy nie ma możliwości przymocowania poręczy do ściany)
- Poręcz umywalkowa
- Odległość WC od tylnej ściany powinna być nie mniejsza niż 70 cm
- Deska zdecydowanie mocniej osadzona na misie, aby nie przesuwała się podczas przesiadania się z wózka.
- Wysokość misy to 45-50 cm
- Przycisk do spłukiwania powinien być zainstalowany z boku lub automatyczne systemy spłukujące. (Z boku, ponieważ nie wymusza to skrętu całego tułowia do tyłu)
- Przycisk do spłukiwania na wysokości nie większej niż 120 cm
- Wysokość pojemnika na papier toaletowy 100-1200 cm, odległość od tylnej ściany to 70-90 cm
- Uchwyt wspomagający/poręcz na wysokości 70-90 cm
- Przycisk alarmowy w obrębie siedziska
- Obok misy WC pozostawiamy wolną przestrzeń 100 cm x 100 cm, aby było możliwe podjechanie do toalety.
- Minimalna powierzchnia 90x90cm
- Spadek powierzchni w kierunku kratki ściekowej -1-2%
- Kratka do odpływu powinna znajdować się pod siedziskiem prysznicowym
- Wysokość siedziska prysznicowego 43-48 cm
- Wysokość poręczy 80-85 cm
- Minimalna długość węża do słuchawki prysznica powinna wynosić 150 cm
- Możliwość powiększenia słuchawki prysznicowej
- Szerokość 70-80 cm
- Długość 150 cm
- Poręcz na wysokości 80 cm
- Głębokość 38-42 cm
- Wysokość ok 50 cm
- Mata antypoślizgowa
- Przestrzeń manewrowa przed umywalką 150x150 cm
- Spód umywalki musi znajdować się powyżej kolan osoby siedzącej na wózku - minimum 70 cm. Najlepsze umywalki bez syfonowe.
- Szerokość komory umywalki to 60-70 cm
- Głębokość komory umywalki to 50 0 60 cm
- Wysokość blatu umywalki (górna krawędź) 85 cm
- Poręcz na wysokości 80-85 cm
- Wysokość lustra nie wyżej niż 100 cm (licząc od poziomu posadzki)
- Najlepsze a zarazem zalecane lustra uchylne z regulowanym kątem nachylenia
- Umieszczamy ją w dostępnym miejscu
- Na wysokości nie większej niż 120 cm od poziomu posadzki
- Gniazdka elektryczne powinny być wyposażone w hermetyczne klapki, które zabezpieczają przed dostaniem się tam wody.
- Gniazdka elektryczne 60 cm od źródła wody
- Gniazdka elektryczne na wysokości 40-110 cm od powierzchni posadzki
Wymiary sprzętów przedstawione na rysunkach zostały celowo napisane w poziomie. Na projektach, papierze milimetrowym trzeba trzymać się zasad pion-poziom. Napisałam tak specjalnie, ponieważ rysunki nie są na papierze milimetrowym, abyś nie musiał/a ciągle przekręcać głowy w prawo :)
To już wszystko :)
Będzie mi bardzo miło, jeśli po przeczytaniu napiszesz mi, czy COKOLWIEK z tego rozumiesz. Jeśli nie, następnym razem bardziej się postaram. Aczkolwiek starań tutaj nie brakowało ;)
Na koniec jak zwykle ja, nieogarnięta tak jak na początku, ale czy Wszyscy są zawsze piękni i ogarnięci? Skąd. Bez spiny i do przodu :)
Skoro już tematyka wymiarów, nie sądzisz, że to lustro jest za wąskie? Istnieje jeszcze jedno wytłumaczenie, że to ja jestem za gruba :D
Tym oto akcentem dziękuję Ci za wytrwanie ze mną do końca.
Myślę, że osoby znające się na tym fachu są coraz bardziej potrzebne w dzisiejszych czasach. Razem z architektem można wyczarować bardzo przydatne i piękne rzeczy !
Do usłyszenia !
Źródła zdjęć: Zdjęcia prywatne