Spanje, 50.000 jaar geleden. Een neanderthaler heeft pijn vanwege een abces in zijn mond. Misschien kan hij er niet van slapen, dus is het tijd voor een pijnstiller. Hij kauwt op een stukje hout van de balsempopulier en slaakt een zucht van verlichting. De pijn verdwijnt en hij kan weer slapen.
Terug naar het nu. De kaak van de neanderthaler wordt door paleontologen gevonden in het Spaanse El Sidrón. Inclusief tanden en het abces waar de man zo veel pijn door had. Het zijn de tanden die voor de wetenschap van belang zijn. Want daarop zit plak, het witte laagje eiwitten en polysacchariden dat verantwoordelijk is voor tandbederf. Maar voor onderzoekers is het een goudmijn, aangezien er ook DNA in zit van de maaltijden die de neanderthalers aten.
De kaak van de neanderthaler met pijn in zijn mond komt uiteindelijk terecht onder de elektronenmicroscoop van een wetenschapper van het Australian Centre for Ancient DNA. Die ontdekt in de plak minuscule resten balsempopulier en weet daarin genetische resten te vinden van dezelfde stoffen die in aspirine zitten. Waarmee de conclusie is dat neanderthalers al aan pijnbestrijding deden.
Het onderzoek levert overigens veel meer op. Zo onderzoeken de Australiërs niet alleen Spaanse, maar ook andere neanderthalertanden, waaronder ook gebitten gevonden in Spy, België. Daardoor kunnen ze nu concluderen dat neanderthalers op verschillende plekken verschillende dingen aten. De Belgische neanderthalers aten veel meer vlees, waaronder de wolharige neushoorn, maar ook wilde paddenstoelen. Hun Spaanse soortgenoten waren zo goed als vegetarisch, in hun plak zaten vooral genetische sporen van pijnboompitten, boomschors en mossen.
Maar dus ook pijnstillers. Interessant is dat de onderzoekers bij deze man ook sporen aantroffen van penseelschimmel, beter bekend als penicilline. In de twintigste eeuw werd ontdekt dat je daarmee ontstekingen kunt stoppen, wij noemen het antibiotica. Wist de neanderthaler dat ook al? Dan heeft hij bewust op de schimmel gekauwd om van zijn abces af te komen. In dat geval waren deze directe concurrenten van de mens verder dan we eerder dachten.
Bronvermelding... http://www.faqt.nl/category/wetenschap/genetica-wetenschap/