| Dzisiejszy odcinek przenosi nas w region dla nas trochę egzotyczny, a zarazem trochę swojski – na Bałkany, a konkretnie do Bułgarii. To właśnie o tym kraju, przez pryzmat własnych doświadczeń, opowiada w książce zatytułowanej „Bułgaria : złoto i rakija” Magdalena Genow. I trudno o lepszą przewodniczkę dla polskiego czytelnika – autorka pochodzi z rodziny polsko-bułgarskiej, urodziła się w Bułgarii, zna doskonale realia zarówno bułgarskie, jak i polskie. Co za tym idzie – wie, na co w opowieściach – opartych zresztą o własne doświadczenia – zwrócić uwagę, co czytelnika przyciągnie i zainteresuje. |
Today's episode takes us to a region that is both a bit exotic and a bit familiar to us in Poland - the Balkans, or to be more precise, Bulgaria. This is the country that Magdalena Genow tells us about through her own experiences in her book 'Bulgaria: gold and rakiya'. It would be hard to find a better guide for the Polish reader - the author comes from a Polish-Bulgarian family, was born in Bulgaria and knows the Bulgarian and Polish reality perfectly. As a result, she knows what to focus on in the stories - based on her own experiences - and what will attract and interest the reader. |
| A przyznaję, że we mnie trafiła na czytelnika niełatwego. Oczywiście, moje związki z Bułgarią nie są aż tak silne i bezpośrednie. Ale i tak nie jest to kraj mi obcy, przeciwnie – studia i wieloletnia nauka języka, wielokrotne odwiedziny w Bułgarii (najdłuższy – blisko półroczny), bynajmniej nie tylko w miejscowościach turystycznych – wszystko to pozwala mi podejrzewać, że prawdopodobnie znam Bułgarię przynajmniej nieco lepiej, niż standardowy czytelnik (choć może się mylę? może po tę książkę sięgają głównie właśnie tacy podobni do mnie miłośnicy i „specjaliści” od tego kraju?). |
I must admit, however, that I am not an easy reader. Of course, my ties with Bulgaria are not that strong and direct. But still, this country is not alien to me, on the contrary - my studies and many years of learning the language, my multiple visits to Bulgaria (the longest - almost six months), not only to tourist destinations - all this allows me to suspect that I might know Bulgaria at least a little bit better than the standard reader (although maybe I am wrong? maybe this book is mainly reached by such like-minded lovers and "experts" of this country...). |
| Mimo to lektura sprawiła mi wiele przyjemności. Oczywiście, część poruszanych zagadnień i spostrzeżeń była mi znana i na kartach książki znajdowałem tylko i aż potwierdzenie tego, co już wiedziałem i czego doświadczyłem. Jednak była to tylko część. Reszta przyniosła mi sporo nowości, pomogła dowiedzieć się o Bułgarii jeszcze więcej, spojrzeć na nią pod jeszcze innym kątem niż do tej pory. Najwięcej chyba takich nowych dla mnie wiadomości dotyczyło kwestii polityki (zwłaszcza tej z czasów komunizmu i najnowszej), kultury (innej niż literatura i muzyka) oraz socjologii, czyli tematów stosunkowo najsłabiej poruszanych w trakcie studiów. Bardzo ciekawe były też obserwacje na temat „jak Bułgarzy widzą samych siebie” oraz – w oczywisty sposób niemożliwe do znalezienia nigdzie indziej – historie osobiste z życia autorki i jej najbliższych. Do tego całkiem spora garść interesujących zdjęć – niektóre z miejsc dobrze mi znanych, niektóre – wskazujące, co jeszcze warto zobaczyć. |
Nevertheless, I enjoyed reading this book. Of course, some of the issues and insights raised were familiar to me, and I only found confirmation of what I already knew and had experienced in the pages of the book. But that was only part of it. The rest brought me a lot of news, helped me to learn more about Bulgaria, to see it from a different angle than before. Probably the biggest amount of new information for me was in the area of politics (especially from the communist era and the most recent period), culture (other than literature and music) and sociology - the subjects that were covered relatively least during my studies . Another very interesting observation was about 'how Bulgarians see themselves' and - apparently impossible to find anywhere else - personal stories from the life of the author and her loved ones. Plus a handful of interesting photos - some of places I know well, some of places that show what else is worth seeing. |
| Warto również wspomnieć o tym, że w jednym pakiecie z Bułgarią dostajemy też jeden kilkustronicowy rozdział o Macedonii i skomplikowanych relacjach łączących oba te kraje. Nie powinno to specjalnie dziwić – z zachowaniem wszelkich proporcji i różnic, dla Bułgarów Macedonia to trochę tak, jak dla Polaków Lwów i Wilno, przede wszystkim ważna część wspólnej historii i kultury. I nie da się w pełni zrozumieć jednego bez drugiego. |
It is also worth noting that, in a package with Bulgaria, we also get a few page long chapter on Macedonia and the complicated relationship between the two countries. This should come as no surprise - preserving all the differences, Macedonia is to Bulgarians, in some way, what Lviv and Vilnius are to Poles, first and foremost an important part of their shared history and culture. And it is impossible to fully understand one without the other. |
| Książkę oceniam bardzo wysoko, na 8,5/10. Potencjalnych zainteresowanych książką muszę jednak uprzedzić – NIE JEST to przewodnik, ani nawet nic do niego zbliżonego. Jeśli szukacie sposobu na poznanie kraju pod kątem turystyki, miejsc i atrakcji godnych obejrzenia – to nie jest Wasz cel, tego tu nie znajdziecie (a przynajmniej nie w takim stopniu, w jakim, być może, myślicie). To książka dla tych, którzy chcą poznać Bułgarię jako całość. Dla tych, którzy albo już ją odwiedzili i polubili na tyle, by chcieć wiedzieć więcej, albo dla tych, których od samego początku interesuje coś głębszego, niż tylko powierzchowne zwiedzanie. Dla tych, którzy nie chcą tylko zobaczyć, ale też – zrozumieć (albo przynajmniej spróbować). Jeśli do nich należysz – przeczytaj koniecznie! |
I rate the book very highly, at 8.5/10, but I must warn anyone potentially interested in the book - it IS NOT a guidebook, or even anything close to it. If you are looking for a way to get to know the country in terms of tourism, places and attractions worth seeing - it's not for you, you won't find that here (at least not to the extent you might think). This is a book for those who want to get to know Bulgaria as a whole. For those who have either already visited it and liked it enough to want to know more, or for those who from the start are interested in something deeper than superficial sightseeing. For those who don't just want to see, but also - to understand (or at least try). If you are one of them - a must-read! |
