တစ္ေယာက္တည္းေနသူေတြမွာ ... အနာဂတ္ကိုတစ္ေယာက္တည္းျဖတ္သန္းမယ့္သူေတြမွာ ဘာလိုမလဲ ?
၁. ၾကံ့ခိုင္သန္မာတဲ့ စိတ္ႏွလံုးသား
၂. အရာရာတစ္ေယာက္တည္းရပ္တည္ဖို႔အတြက္ ေငြေၾကး
၃. က်န္းမာေရးေကာင္းမြန္မႈ
ဘဝကို မိသားစုေတြ ခင္ပြန္း/ဇနီး သားသမီးေတြနဲ႔ ျဖတ္သန္းမယ့္သူေတြကေတာ့ ...
တစ္ခုခုဆို ငိုစရာ ပုခံုးေတြရွိမယ္.
ကိုယ္ပိုက္ဆံမရွိရင္ ေထာက္ပံ့မယ္သူေတြရွိမယ္.
ကိုယ္ေနမေကာင္းရင္ ျပဳစုမယ့္သူေတြရွိမယ္.
ဒါက ေယဘူယ်ပါ.
စိတ္သည္ မေကာင္းမႈ၌ ေမြ႔ေလ်ာ္တတ္သည္-ဟု ဗုဒၶျမတ္စြာ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့သည္။
အမႈမဲ့ အမွတ္မဲ့ စဥ္းစားလွ်င္ သတ္မည္, ခိုးမည္, စေသာ စိတ္ယုတ္စိတ္ယိုင္းမ်ား မထားသျဖင့္ မိမိသည္ကား မေကာင္းမႈအကုသိုလ္မွ ကင္းသည္-ဟု ထင္မွတ္ရန္ရွိသည္။
သို႔ေသာ္ ပိသုဏ, ဖရုသ, သမၹပၸလာပ, အဘိဇၩာ, ဗ်ာပါဒ စေသာ ႏႈတ္မႈ စိတ္မႈတို႔သည္လည္း ဒုစရိုက္တြင္ အပါအ၀င္ျဖစ္ရာ ထိုသိမ္ေမြ႔ေသာ ( ျဖစ္ရန္ လြယ္ကူေသာ ) မေကာင္းမႈမ်ားကိုလည္း မျဖစ္ပြားေစရန္ သတိတရား ထားရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ တေန႔တာအဖို႔တြင္ တတ္ႏိုင္သေလာက္ အရိယဓမၼသီလ လံုျခံဳေစရန္ အိပ္ရာထ မ်က္ႏွာသစ္ခ်ိန္မွစ၍ ကုသိုလ္တရား ပြားမ်ားရန္ ႏႈိးေဆာ္လိုက္ပါသည္။ မဂၤလာႏွင့္ မ်က္ႏွာသစ္ျခင္းျဖင့္ တေန႔တာကို စတင္လိုက္ပါက တေန႔လံုး စိတ္သန္႔ရွင္းလ်က္ မ်က္ႏွာၾကည္လင္ျပီး ေတြ႔ျမင္ရေသာ လူတကာကို စိတ္ရႊင္လန္း ၾကည္ႏူးေစပါလိမ့္မည္။
နံနက္အိပ္ရာထတြင္ ေရၾကည္ေရေအးတခြက္ ခပ္ယူျပီးေနာက္ ဤသို႔ေဆာင္ရြက္ရန္ ျဖစ္ပါသည္။
မ်က္ႏွာသစ္တဲ႔အခါ ကုသိုလ္(၅)မ်ိဳးကို ရေအာင္ယူနည္း
(၁) “ဒါနကုသိုလ္”
မနက္အိပ္ယာထမ်က္ႏွာသစ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ေရဖလားထဲကို ေရထည့္လိုက္ပါ။ မ်က္စိနဲ႔ျမင္သာမယ့္ ရင္ေခါင္းေလာက္မွာ ေရဖလားကို ကိုင္ထားပါ။ ေရဖလားကို အေပၚေတာ့ မေျမွာက္လိုက္ပါနဲ႔။ ေမတၱာပို႔တဲ႔အခါ အဆင္မေျပမွာစိုးလို႔ပါ။ လက္ကကိုင္ထားတဲ႔ေရဖလားနဲ႔ '' ျမတ္စြာဘုရား မ်က္ႏွာသစ္ေတာ္ေရ ကပ္လွဴပါ၏ဘုရား။ ဘုရားတပည့္ေတာ္ကို သနားခ်ီးေျမွာက္ေသာအားျဖင့္ မ်က္ႏွာသစ္ေတာ္မူပါဘုရား" လုိ႔ဆိုျပီး ကပ္လိုက္ပါ။ ဒါဆို ဒါနကုသိုလ္ျဖစ္သြားပါျပီ။
.
(၂) “ဗုဒၶႏုသာတိကုသိုလ္”
ျမတ္စြာဘုရားမ်က္ႏွာသစ္ေတာ္ေရ အသံုးျပဳေနတုန္းမွာ အရဟံကို အနက္(၃)ခုနဲ႔ ပြါးလိုက္ပါ။
အရဟံ - ကိေလသာ ၿမဴမွဳန္ပင္ ကင္းစင္ေတာ္မူေသာ ၿမတ္စြာဘုရား၊
အရဟံ - ပူေဇာ္အထူးကို အထူးခံယူေတာ္မူထိုက္ေသာ ၿမတ္စြာဘုရား၊
အရဟံ - ဆိတ္ကြယ္ရာအရပ္မွာပင္ မေကာင္းမွဳကို မၿပဳေတာ္မူေသာၿမတ္စြာဘုရား။
ဒါဆို ဗုဒၶႏုသာတိကုသိုလ္ျဖစ္သြားပါျပီ။
.
(၃) “ေမတၱာကုသိုလ္”
ၾကည္လင္ေနတဲ႔ေရကိုၾကည့္ျပီး...
ဤေရေအးျမသလို အေဖနဲ႔အေမ စိတ္ေကာရုပ္ေကာ ေအးျမပါေစ။
ဤေရေအးျမသလို ငါ့ရဲ႔အလုပ္ရွင္ စိတ္ေကာရုပ္ေကာ ေအးျမပါေစ။
ဤေရေအးျမသလို ငါ့ရဲ႔ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြ စိတ္ေကာရုပ္ေကာ ေအးျမၾကပါေစ။
ဤေရေအးျမသလို သတၱ၀ါအားလံုး စိတ္ေကာရုပ္ေကာ ေအးျမၾကပါေစ…လို႔ ေမတၱာပို႔လိုက္ပါ။
ဒါဆို ေမတၱာကုသိုလ္ျဖစ္သြားပါျပီ။
ဒါ့ေၾကာင့္ေရဖလားကို အေပၚမေျမွာက္ပါနဲ႔လို႔ ေျပာတာပါ။ အေပၚေျမွာက္ထားရင္ ေမတၱာပို႔ရတာ အဆင္မေျပပါဘူး။ ေရကိုျမင္တဲ႔ေနရာမွာ ေရဖလားကိုထားျပီး ေမတၱာပို႔ရတာက ပိုအဆင္ေျပလို႔ပါ။
. 
(၄) “မရဏာႏုႆတိကုသိုလ္”
ျပီးရင္ ငါဒီတစ္ညေတာ့ အသက္ရွင္ခဲ႔ျပီး။ ၀င္ေလမဆံုးခင္ ထြက္ေလမဆံုးခင္ နံနက္၊ေန႔ည အခ်ိန္မေရြး ေသသြားႏိုင္သည္…လို႔ မရဏာႏုသာတိပြါးလိုက္ပါ။ ဒါဆိုမရဏာႏုသာတိကုသိုလ္ျဖစ္သြားပါျပီး။
.
(၅) “အသုဘဘာဝနာကုသိုလ္”
မ်က္စိအတြင္းမွာရွိေနတဲ႔ အညစ္အေၾကးေတြ၊ ႏွာေခါင္းမွာရွိေနတဲ႔ အညစ္အေၾကးေတြ၊ ပါးစပ္မွာရွိေနတဲ႔အညစ္အေၾကးေတြကို အာရံုျပဳျပီး ငါ့ရဲ႔ မ်က္ႏွာဟာ စက္ဆုပ္ရြံရွာဖြယ္ ပါတကား….လို႔ အသုဘ ဘာ၀နာပြါးလိုက္ပါ။ ဒါဆို အသုဘဘာ၀နာ ကုသိုလ္ျဖစ္သြားပါျပီး။
အသုဘဘာ၀နာပြါးရတာ အိပ္ယာထဆိုေတာ့ အသုဘရဲ႔လကၡဏာေတြ ထင္ထင္ရွားရွားရွိေနတဲ႔အတြက္ ပြါးရတာပိုေတာင္ ထင္သာျမင္သာ ရွိပါေသးတယ္။ အျပင္သြားခါနီး ဖီးလိမ္းျပင္ဆင္ျပီးတဲ႔အခါ လွလွပပ၀တ္ဆင္ထားတဲ႔အခါ အသုဘပြါးရတာ အဆင္မေျပလွပါဘူး။ မိတ္ကပ္ေတြ အ၀တ္ေတြနဲ႔ဖံုးထားတဲ႔အတြက္ အသုဘလကၡဏာေတြက မေပၚပါဘူး။ အသုဘပြါးတာ မနက္ေစာေစာက အဆင္ေျပဆံုးပါပဲ။
အားလံုးျပီးမွ ျမတ္စြာဘုရား မ်က္ႏွာေတာ္သစ္ျပီးျပီ ျဖစ္တဲ့အတြက ္ေဆးအျဖစ္ ျပန္စြန္႔ေတာ္မူပါဘုရား…လို႔စြန္႔ျပီး မ်က္ႏွာသစ္လိုက္ပါ။ ဒါဆို မ်က္ႏွာသစ္ရင္ ကုသိုလ္(၅)မ်ိဳး ရသြားပါျပီ။
ကဲ.... စာဖတ္သူအေပါင္းတို႔ေရ...
မ်က္ႏွာသစ္ရင္း ကုသိုလ္ငါးမ်ိဳးပြားၿပီး ကုသိုလ္ေတြစုေဆာင္းထားလိုက္ပါေနာ္..။
(ဆရာေတာ္ရေ၀ႏြယ္-အင္းမ၏ ရင္ထဲကအရဟံ စာအုပ္မွျပန္လည္မွ်ေ၀ျခင္းျဖင့္ ဒါန