[Cointurk 10. Projesi] projesi açıklanalı iki gün oldu ben yazımı yeni yazabiliyorum.. Neden? Çünkü bu DPOS sistemi ve emsalleri, aslında anlatımı kolay şeylerdir, ancak bunu gercekten anlaşılabilecek bir şekilde anlatabilmek için daha öncesinde "blockchain nedir?" sorusunu yanıtlamamız gerekir... ve neden ihtiyaç duyulmuştur, kullanım alanları nerelerdir konularına da kısaca değinmek gerekiyor ki anlaşılır olsun... ve ben bütün bunları bir bütün halinde nasıl anlatabilirim acaba diye iki gündür düşünüyorum... (bu arada iki gündür steemit te bir bandwidth sorunu yaşanıyor tabi, iki gündür çoğu kişi mesaj bile yazamıyor)
Bu arada da tabi diğer paylaşımları okuyordum. Şu an a kadar 200 üzerinde yazı paylaşılmış ve ben 50-60 tanesini okudum... Durum ne yazık ki içler acısı... Henüz bir kişi bile DPOS sisteminin ne olduğunu anlatabilmiş değil ne yazık ki... hem kızmıyorum hemde kızıyorum açıkcası bu duruma... kızmıyorum çünkü, zaten bilmedikleri bir şeyi anlatamamaları gayet normal... Kızıyorum çünkü, 3-5$ ödül alabilmek adına burayı bir çöplüğe çeviriyorlar...
Bu konu ile ilgili türkçe kaynak 2-3 paragraf kadar internette ve orda da zaten olay anlaşılır bir şekilde anlatılabilmiş değil. Burda ki arkadaşlarda ne yazık ki o 2-3 paragraf yazıya bağımlı kalınca takla attıra attıra, kimisi kelimelerin, kimisi cümleleri değiştirerek yazı yazmaya çalışınca bu durum meydana geldi :)))
Ee o zaman anlatalım doğrusunu da bizim de bir faydamız olsun herkese değil mi :) Adımızı boşuna mı "master" koyduk yani dimi :)
Konuyu anlaşılabilir şekilde anlatabilmek için bazı kavramları, ortaya çıkma şekillerini ve sebeplerini anlatmak gerektiğini söylemiştim. Bunu yapabilmek için de çok gerilere kısaca bi gidip gelmemiz gerekiyor, buyrun gidelim o zaman :)
Bu kısmı bir hikaye şeklinde anlatmak isterim. En bilinir kişi olarakta şahıs isimlerini en bilindik kişilerden seçmek isterim.
Diyelim ki bizim Temel taaa mağara dönemlerinde yaşıyor ve avcılık yaparak yiyecek tedarik ediyor. Ama temel bu ya işte bulmuş 8-10 tavuk onları evcilleştirmiş besliyor :) Bir gün bir tanesini kesmiş yiyecek, diyor ki kendi kendine "tavuk yiye yiye bıktım artık, yavan yavan gitmiyor bu :) bunun yanına başka bir yiyecek bulsam keşke... ""...
Temelin mağarasında bu yaşanırken, İdris"in mağarasında da başka bir durum yaşanıyor... İdris, Dursun la birlikte çiftçiliğin atası tabi :))) Bu arada dursun da başka bir mağara sahibi... Mağara sahip olabilecek şanslı ilkel çağ insanları bunlar :) İdris te pirinci bulmuş pilav yapıp yiyip duruyor. O da pirinçten bıkmış tabi, "şunun yanında bir de tavuk olsa da, bi tavuklu pilav yesek" diyip duruyor. Dursunda da durum farklı değil, o da buğdayı üretmeyi ve ekmak yapmayı öğrenmiş. vs vs vs..
ilk çağ insanı ya bunlar kafaları geç çalışıyor tabi, bilgi birikimleri az olduğu için gelişim de yavaş oluyor tabi :) Gel zaman git zaman, bunların akıllarına takas fikri geliyor. Temel tavuk verip pirinç ve buğday alıyor, diğerleri buğday ve pirinç verip tavuk alıyor vs derken ticaretin ilk adımları atılmış oluyor...
Daha sonrasında yemekleri çeşitlenince beyinleri de tabi daha çok çalışmaya başlıyor. ve insan ya işte hep daha fazlasını ister ya, biz bunları daha fazla üretelim daha fazla kazanç sağlayalım mantığı ile birlikte ticari hayat şekillemeye başlıyor... Temel İdris"e 500 tavuk veriyor ama İdris te bunu karşılayacak pirinç yok. 300 tavuğu karşılayacak pirinç var, diyor ki ben sana 200 tavukluk pirinç borçlanayım... Sözle anlaşılıyorlar... bir süre sonra aralarında anlaşmazlıklar çıkıyor. İdris inkar ediyor mesela... Bir sonra ki ticaretimizi kayıt altına alalım diyorlar... Nasıl olacak bu. Diyorlar ki tablet yazalım sözleşme olsun bu aramızda. yazıyorlar tablet e idris temel e 200 tavuk borçlu mesela :) tabi ne kadar sağlıklı bir sözleşme şeklidir bilinmez, güçlü olanın güçsüz olanın kafasında o tableti parcalaması ile sözleşme iptal olmuş oluyordu muhtemelen...
Sözü fazla uzatmayalım günümüze yaklaşalım.. Bankacılık kavramı doğuyor bu ilkel senet sepet olayları tabi yüzyıllarca sürdükten sonra. güçlünün kolayca inkar edebileceği sistemlerdi bunlar tabi. Şahıs gelir bankaya para yatırır ve ya çeker, bu kayıt altına alınır, bu kayıt hem banka da hem şahısta vardır. Yinede kötü senaryolar yaşanmıyor değil mi. Banka batar, bankanın sistemleri çöker, yada şahıs belgelerini kaybedebilir gibi bir sürü durumda anlaşmazlıklar çıkabilir ve bu durumda da yine güçlü olan güçsüz olanı ezer hakkını yer. Batan bir sürü bankada insanların paralarının gitmesi batması mesela bir örnek...
Şimdi gelelim asıl mevzuumuza ve 3 şahıs ın şahitliği ile gerçekleştirilen aktarım sistemlerine... İki kişi arasında gerçekleştirilen değişim sözleşmelerinin 2 den fazla 3üncü şahışların şahitliği ile gerçekleştirilmesi olayına... A kişisi B kişisine bir şey verir ve hariçten 3 ayrı kişi bu işlemi kayıt altına alır ve güvenli bir şekilde saklanmasını sağlar...
İşte blockchain sistemi burda ortaya çıkar... 2 kişi arasında yapılan ticari değişim işlemlerini 3üncü şahıslar kayıt altına alır ve bunu bloklar halinde depolarlar... artık bu işlemin yalanlanması mümkün değildir... Bu arada şunu belirtmek gerekir, bu bloklar merkezi olmayan bir yerlerde depolanır. Dünyanın çeşitli yerlerinde farklı bilgisayar depolarında yani... İşin aslı şudur ki blockchain sisteminin temeli de altyapısını kullandığı sistemde bizim dilimizde "bulup sistemi" diye adlandırılan "cloud" sistemidir... Merkezi olmayan bilgiler yani... Hacklenme ve benzeri tehlikelere karşı korunaklı sistemdir yani bu...
peki nedir o zaman bu POW, DPOS ve diğer sistemler...
işte bu sistemler bu kayıtlama işlemlerini yapacak 3üncü şahısların kimler olduğunun belirlendiği farklı sistem ve görüşlerin isimleridir...
Bitcoin in kullandığı POW sistemidir mesela... Bu sistemdeki 3üncü şahıslar madenciler denilen kesimdir... Madencilik aslında farklı işlevleri olan bir şey olsa da, POW sisteminde bitcoin için kayıt ve şahitlik işlemi yapanların ödüllendirildiği kişiler gibi düşünebilirsiniz madencileri... Şahitler, madenciler arasından rastgele seçilir bu sistemde...
Gelelim DPOS sisteminin ne olduğunu anlatmaya bu kadar ön bilgi verdikten sonra... Buraya kadar anlattıklarımızdan da artık kafamızda bişeyler şekillenmiştir herhalde artık. Dpos ta, işte bu 3üncü şahısların kayıt ve şahitlik yaptığı diğer bir sistemlerden bir tanesidir... DPOS sisteminde ki bu 3üncü şahıslar POW sistemindeki madenciler gibi rastgele seçilmezler... DPOS ta bu şahısları sistemin içindeki üyeler seçerler...
Buraya kadar yazdıklarımı okuduysanız eğer artık büyük olasılıkla yazımın başında, [Cointurk 10. Projesi] için şu an a kadar yazı yazan 200 küsur kişinin o internetten bulup evirip çevirip takla attırıp yazılarını yazdıkları 2-3 paragraflık yazı var ya, işte onu artık anlayabilecek duruma geldiniz demektir :) Burdan sonra benim yazımı okumayı bırakıp diğer 200 küsur yazıyı okuyup bilgi sahibi olabilirsiniz, onları benim yazmama gerek kalmadı :)))
Hadi yinede yazayım bişeyler. Neye göre seçiliyormuş peki bu lişiler DPOS sisteminde... Güya kalitelerine göre diğer insanlar seçermiş... Yüzde 100 üne yakını para için yaşayan ve 3 kuruş menfaati için tüm değerlerinden vazgeçebilecek kişilerin bulunduğu ortamlardaki insanların seçtiği insanların kalitesi ve güvenilirliğide sorgulanabilir tabi diyerek bir sosyal mesaj vereyim dedim... Aslında konumuzla da alakalıymış gibi gösterdiğim ama alakası olmayan bir mesajdı bu ama olsun :) çünkü zaten o seçilen kişiler oturup ta imza felan atan memurlar değiller bu sistemde şahitlik ve kayıt işlemi yaparlarken... yani şahıs olarak değil bu 3üncü kişiler sistemin içinde, onları temsil edende sonuçta bilgisayarları burda... bunu neden anlattım, o 200 yazı yazan arkadas guvenlıkle ilgili şeyler yazmışlar hep o ne anlam ifade ettiğini bile bilmedikleri yazılarında oraya inceden bir dokundurma yaptım anlayabilen çıkarsa diye :D
Elektrik tasarrufu sağlayacağı söylenmiş, bu doğrudur tabi madencilik işlemi ortadan kalktığı için bu sistemde... Madencilik peki neden yapılıyor gibi sorular gelen varsa akıllarına bu yazıyı okuyacak arkadasların (tabi tenezul buyurupta okuyan olursa) , ee onu da arastırın okuyun öğrenın bi zahmet, herşeyi ben mi anlatayım, biraz araştırmacı olun, öyle bulduğunuz iki paragraf yazıyı alıp hiç bişey anlamadan buraya yazıp 3-5 $ almayı huy haline getirmeyin biraz geliştirin kendinizi :)
Sayın @kusadasi kardeşim %100 oy gücü ile bir ödülü haketmedim mi sencede bu yazı ile diyerek yazımı bitiriyorum :))))
sevgiler...