Matka Boska Sidzińska, ikona (?), szkoła italo-kreteńska lub/i malarz grecki czynny we Lwowie (?), koniec XVI-początek XVII w. (?), kościół świętego Mikołaja w Sidzinie koło Krakowa, fot. M.P. Kruk
Jest niewiele obrazów, które mogą stanowić większe wyzwanie dla historyka sztuki niż ikony. Przemalowywane wielokrotnie zatracają swoje cechy stylistyczne i stają się zagadkami nie do rozwikłania. Mirosław Kruk tak o niej pisze w książce Ikony-obrazy w świątyniach rzymsko-katolickich:
Ikona jest tak nietypowa, że można wysunąć kilka przypuszczeń co do jej genezy. Pierwsze, że ikona mogła powstać w środowisku miejscowym w oparciu o popularny wzór, np. we Lwowie, ale jednak wyszła spod ręki malarza z Południa. Wiadomo wszak o licznej kolonii greckiej czynnej w XVII w. we Lwowie, więc ta teza niepozbawiona jest podstaw, tym bardziej że wzór byłby w tym wypadku malarzowi
szczególnie bliski. Drugie przypuszczenie jest częściowo zbieżne z informacją w folderze znajdującym się w parafii sidzińskiej, w którym powołano się na ustalenia amerykańskich historyków sztuki, skłonnych datować powstanie ikony na przełom XIV i XV w. ze wskazaniem jako miejsce jego pochodzenia klasztor „w Dubrowniku, gdyż tylko tam dochodziło do mieszania stylów szkół malarskich wschodnich z zachodnimi”. Ta intrygująca skądinąd konstatacja, nie poparta naturalnie bliższymi danymi, zawiera w istocie słuszne intuicje, gdyż ikona zdradza cechy wspólne z dziełami tzw. szkoły italo-kreteńskiej, która rozwijała się na Krecie, Wyspach Jońskich i Wybrzeżu Dalmatyńskim.
Trzecie przypuszczenie związane jest z tym, że ikona Sidzińska należy do grupy
dzieł powstałych, być może, w środowisku lwowskim w oparciu o rozpowszechniony od końca XVI w. wzór Marii w typie Glykofilousy, propagowany, zdaniem Romualda Biskupskiego, przez rycinę Rafaela Sadelera (1584-1632) z r. 1614. Niemniej był to jeden ze wzorów wykorzystywanych przez miejscowych artystów, w którym Jezus nosi skrzyżowany himation. Zdaniem Autora miedzioryt mógł być znany malarzowi ikony Matki Boskiej Łopieńskiej z 1. poł. XVII w. w obecnym kościele rzymsko-katolickim pw. Matki Boskiej Królowej Polski w Polańczyku (d. cerkwi pw. św. Paraskewy) 108. Ikonę tę uznał za najstarszą mu znaną, a prócz niej za przerysy graficznego pierwowozoru uznał całą grupę ikon datowanych na w. XVII.