Wielkie bitwy to zazwyczaj również wielcy dowódcy i bohaterowie, wielkie postacie które doprowadziły do tych wielkich wydarzeń. Choć bez mas żołnierzy, którzy mogli być zarówno "mięsem armatnim" jak i dobrze wyszkolonymi, bohaterami bitwy nie mogłyby się rozgrywać, to jednak najczęściej wybitne jednostki decydowały o lasach bitew, w tym oczywiście dowódcy. Warto więc chociaż w niewielkim stopniu poznać kto dowodził obiema wielkimi armiami w tej jakże ważnej bitwie, której 400 rocznicę obchodzimy.
Strona Polska
Hetman Karol Chodkiewicz
Jeden z najwybitniejszych wodzów Rzeczypospolitej i jeden z najlepszych w dziejach. Wielki zwycięsca w bitwie pod Kircholmem, ale i wielu innych bitew. Doskonale dowodził husarią wygrywając z przeważającymi siłami wroga. Główny autor sukcesu z pod Chocimia, choć nie wszystkie z jego planów się powiodło. Niestety pomimo że nawet brał udział w jednej z szarży, to choroba (nie rany) zmogła go i zmarł przed końcem oblężenia przekazując buławę Lubomirskiemu. Była to wybitna postać, niezwykle honorowa i odważna, powinna istnieć i jaśnieć w naszej świadomości wiecznie. Polecam dla zdobycia odrobinę większej wiedzy o tym geniuszu wojennym artykuł na ciekawostkihistoryczne.pl
Regimentarz Stanisław Lubomirski
Jeden z najpotężniejszych magnatów tego czasu. Bardziej organizator, przedsiębiorczy zarządca, dworzanin i polityk niż żółnież ale jednak również zdolny dowódca, po śmierci Hetmana godnie i skutecznie zastępował naszego wielkiego wodza.
Hetman Piotr Konaszewicz-Sahajdaczny
Dowódca wojsk Kozackich, jeden z najlepszych w jej dziejach, wielokrotnie broniący naszych granic, sprzyjający Polsce. W wojnie z Moskwą pustoszył ziemie rosyjskie aż do Moskwy dowodząc 20 tysięczną armią. Po tej wojnie wraz ze starszyzną zgodzili się na zmniejszenie swoich sił i podporządkowanie królowi. Miało to na celu zmniejszenie najazdów kozackich na państwa sąsiadujące, co wywoływało akce odwetowe. Pod Chocim przybył z 30 tysięcznym armią znacząco wspierając nasze siły. Niestety w wyniku odniesionych ran umarł w roku 1622.
Królewicz Władysław (IV Waza)
Syn i następca króla Zygmunta III Wazy, w niedawno zakończonej wojnie przeciw Moskiwe otrzymał propozycję carskiej korony. W czasie bitwy Chocimskiej 1621 miał 26 lat. Władał 4 językami, był b. dobrze wykształcony (m.in korespondował z Galileuszem) i przygotowany do przyszłego rządzenia. Jedynym poważnym problemem był słaby stan jego zdrowia, zaznaczający się już od lat młodzieńczych. Chociaż również trakcie tego oblężenia poważnie chorował i nie brał w związku z tym udziału w walkach, jego obecność wspierała morale, karność i jedność naszego wojska. Jego obecność i rola w tej wojnie była ceniona przez współczesną mu szlachtę.
Strona Osmańska
Sułtan Osman II
Na tron wstąpił w wieku 14 lat, w czasie wojny z Polską miał lat 17. Mimo młodego wieku był bardzo dobrze wykształcony, władał 5 językami, tworzył poezję. Przed wojną z Polską, doprowadził do zawarcia pokoju z Persją (w 1618 r.) Wbrew złym omenom, wraz ze swoją wielką armią wyruszył przeciw Polsce, ale jak i wielu innych sułtanów tak i on w zamyśle miał podbój całej Europy. Po przegranej pod Chocimiem o porażkę oskarżył Janczarów i rozpoczął przeciw nim represje, planując ostatecznie zlikwidowanie tej formacji. Zamiast tego jednak, to on został zlikwidowany w trwającym 7 dni buncie.
Wielki Wezyr Ohrid Huseyin Pasza
Turecki dostojnik pochodzenia Albańskiego, do najwyższej godności Wezyra mianowany w 1621. W czasie oblężenia Chocimia jego rola była dla nas korzystna, ze względu na swój konflikt z Karakaszem, wbrew ustaleniom pozostawił go sam na sam z polskim wojskiem skazując go porażkę i śmierć. Po tym wydarzeniu został odsunięty ze stanowiska Wielkiego Wezyra (najważniejszy minister w rządzie Imperium).
Han Temir
Dowódca wojska Tatarskich, główny autor klęski polskich wojsk w (po)bitwie pod Cecorom. W oblężeniu Chocimia nie odegrał istotnej roli, jego zadaniem była walka podjazdowa, plądrowanie okolicznych ziemi, atakowanie linii zaopatrzenia. W nagrodę za swoje zasługi w tej wojnie otrzymał tytuł Bejlerbej (tytuł szlachecki odpowiadający wielkoksiążęcemu), a wraz z nim zarząd prowinicji Silistria
Karakas Mehmed-pasza
Ceniony przez wojska tureckie dowódca, obiecał zaraz po przybyciu z posiłkami 5 tys dobrze wyszkolonych żołnierzy, że jednym uderzeniem pokona Polaków. Gdyby nie brak umówionej pomocy ze strony Wielkiego Wezyra, być może by się mu udało.
Krótko o przebiegu bitwy napiszę w kolejnym poście.