[PL/ENG] Czytaj z Marcinem 2/52/2023 - "Perry Mason i sprawa podmienionego zdjęcia" ("The Case of The Substitute Face"), Erle Stanley Gardner, przeł. Łukasz Witczak

Nowy rok, nowe książki – więc i nowe przygody Perry’ego Masona. Tzn. nowe na mojej półce, bo ze sprawą podmienionego zdjęcia czytelnicy anglojęzyczni mogli się zapoznać już w roku 1938. Polskojęzyczni, cóż, po raz pierwszy dopiero w 2010, a ja w 2023. Czy te 85 lat różnicy wpływa jakoś negatywnie na odbiór książki i przedstawionej historii? New year, new books - so also new Perry Mason adventures. I mean new on my bookshelf, because English-speaking readers could get familiar with the case of the substituted face as early as 1938. Polish-speaking readers, well, for the first time only in 2010, and I in 2023. Does this 85-year delay somehow negatively affect the reception of the book and the story presented?
Otóż – przynajmniej dla mnie – nie tym razem. Czyta się toto całkiem przyjemnie i płynnie, do tego szybko – połknięcie książki zajęło mi zaledwie kilka godzin, bez znużenia opisywaną intrygą, która wszak, jak to zwykle u Gardnera bywa, należy do raczej skomplikowanych i nieoczywistych od samego początku (albo ja się całkowicie nie nadaję na policjanta śledczego, co też może być). Well - at least for me - not this time. It is quite an enjoyable and smooth story, and it reads quickly - it took me only a few hours to swallow the book without getting bored with the intrigue described, which, what is common in Gardner's books, is rather complicated and not obvious from the very beginning (or I am completely useless as a police investigator, which could also be the case).
Wszystko zaczyna się na statku płynącym z Honolulu do Kalifornii, którym Perry Mason i jego sekretarka Della Street wracają z owocnej podróży po Azji Wschodniej. Rejs miał się zapowiadać spokojnie i romantycznie, ale gdyby tak było, to i nie byłoby książki... Dość szybko Perry zostaje wplątany w skomplikowane śledztwo. Z początku wydaje się, że chodzi o rozstrzygnięcie pewnych wątpliwości dotyczących potencjalnej defraudacji grubej gotówki z kasy wielkiego przedsiębiorstwa. Dalszy bieg wydarzeń jednak wskazuje, że w grę mogą jeszcze wchodzić morderstwo, samobójstwo – prawdziwe lub sfingowane, oszustwa, korupcja instytucji sądowych, włamania, kradzieże oraz – dla odmiany zupełnie legalne – wielkie uczucia między młodym paniczem a dziewczynami: spoza wyższych sfer (wzajemne) oraz równą mu statusem (nieodwzajemnione). Wszystko to Perry będzie musiał rozwiązać przy pomocy swojego przyjaciela Paula Drake’a oraz Delli (która jednak w pewnym momencie znika bez śladu). Everything begins on a ship sailing from Honolulu to California, on which Perry Mason and his secretary Della Street are returning from a productive voyage round East Asia. The cruise was supposed to be quiet and romantic, but if it was, there would be no book either.... Quite quickly Perry becomes involved in a complex investigation. At first, it seems to be about resolving some doubts about the potential defrauding of fat cash from the bankroll of a large company. As events unfold, however, it becomes apparent that murder, suicide - real or faked, fraud, corruption of judicial institutions, burglary, theft and - by contrast, perfectly legal - great feelings between the young gentleman and girls: one from outside the upper classes (mutual) and one of equal status (unrequited) may also be involved. All this Perry will have to solve with the help of his friend Paul Drake and Della (who, however, at one point disappears without a trace).
Konstrukcja książki jest zbliżona do Gardnerowskiego standardu. Po dość krótkim wprowadzeniu i zawiązaniu intrygi następuje porządnie rozbudowane śledztwo, zaś same sceny procesu i, zwłaszcza, szczegółowego wyjaśnienia, co, jak i dlaczego miało miejsce – są dość krótkie, choć błyskotliwe i zaskakujące. Ale jakby miały być oczywiste dla czytelnika, to po co byłoby w to mieszać Perry’ego? The structure of the book is close to Gardnerian standard. A fairly brief introduction and the setting up of the intrigue are followed by a decently developed investigation, while the trial scenes themselves and, especially, the detailed explanation of what, how and why things took place - are fairly brief, though brilliant and surprising. But if they were going to be obvious to the reader, why would Perry need to be involved?
PODSUMOWANIE

Rozmiar: dość cienka (224 strony, mniejszy format)

Szybkość czytania: bardzo szybko

Wciąga: zdecydowanie

Dla kogo: dla miłośników kryminałów oraz Ameryki lat 30; dla fanów Masona pozycja obowiązkowa
SUMMARY

Size: quite thin (224 pages, smaller format)

Reading speed: very fast

Engaging: definitely

For whom: lovers of crime fiction and 1930s America; a must-read for Mason fans
Zalety: intryga wciągająca, skomplikowana, ale na tyle, że czytelnik jest w stanie ją ogarniać; niepowtarzalny klimat przedwojennej Ameryki i, co za tym idzie, mocno archaicznych względem czasów dzisiejszych metod śledztwa; sympatyczne postaci głównych bohaterów

Wady: wolałbym mieć trochę bardziej rozbudowaną część procesową, a rozwiązanie podane w sposób dynamiczniejszy niż pięciostronicowy prawie-że-monolog Masona.
Pros: the plot is engaging, complicated, but just enough for the reader to be able to grasp it; the unique atmosphere of pre-war America and, consequently, the methods of investigation being strongly archaic in comparison with today's times; likeable characters of the main protagonists

Cons: I would have preferred to have had a slightly more elaborate trial part, and the solution given in a more dynamic way than Mason's five-page almost-monologue.
Ocena: 7,5/10, dla fanów Masona 8,5/10 Rating: 7.5/10, for Mason fans 8.5/10
H2
H3
H4
3 columns
2 columns
1 column
Join the conversation now
Ecency